ستران عەبدوڵڵا

زمان، رێڕەوی غەمگینی نەتەوە

  2023-02-21 18:04      155 جار بینراوە        کۆمێنت

نەتەوە سەردەستەكانی ناوچەكە سەدەی بیستەمیان لە ئاستی نەتەوەی كورددا بە خنەخن و پێچە بەدەورە بەرێكردو هیچ دیار نییە هەڵوەستەیەكی جددیان بۆ لەمەودواش هەبێت. سەدەیەك كە ئەگەر هی مافی نەتەوەكانیش نەبووبێت هیچ نەبێ زمانەكانی لە قەدەغەكردن و فەوتاندن پاراستبوو. 
ماوەكانی سەربەرزكردنەوەی كوردی لێ دەربچێت، لە هەموو ناوچەكە زمانی كوردی وەك پەتا و تاعون سەیر دەكرا و بە رەسمی قەدەغە بوو. تەنها لە كوردستانی باشوور نوزەی لێوەدەهات،  كە لێرەش لە جوامێری هاوبەشەكانمانەوە نەبوو، بەڵكو تا نیوەی ئەو سەدەی بیستەمە ئینگلیز شەریكە بەش بوو لە عیراق و ئەویش بۆ سووككردنی باری تاوانی بێبەشكردنی كوردستان لە قەوارەی نەتەوەیی، لەسەر شانی خۆی، رێی لە زمانی شەكوای كورد نەگرت.
لەیەكێتی سۆڤێتی جاران كورد زمانی خوێندنی هەبووە، بەڵام بەهۆی گۆڕینی لەسەر یەكی ئەلفابێتاوە بەرهەم و حاسڵمان، بۆ ئێستا، لە حوكمی نەبوودایە.
لەئێران زمانی كوردی زمانی محەلی قسەكردن و گۆرانی چڕین و شیعری چاپكراوی ناو رۆژنامە پچڕپچڕەكانە، بەڵام نەبۆتە زمانی خوێندن لە خوێندنگەكاندا، 
لە سوریا تا فەرەنسییەكان لەوێ بوون ماڵباتی بەدرخان (هاوار) و (هێڤی)یان بۆ (رۆژانۆ) بوو، كە رۆژی سەربەخۆیی سوریاش ماف بداتە كوردان، بەڵام سەربەخۆیی سوریا یەكسان كرا بە عروبەیەكی بەرچاوتەنگ تا ئەسەدی باوك هات ،بەچاونوقان، رێگەی بە بڵاوكراوەی كوردی دەدا بێ ئەوەی رێگای بە رەسمی ناسینی زمانەكە بدات. جا كورد كە رەگەزنامەی نەبێ لەكوێ مافی خوێندنی كوردی پێ ڕەوا دەبینرێت؟
لە كوردستانی دایك، باكوور، كورد خۆی نەبوو، ئیتر كێ زمانی كوردی بخوێنێت كە زمانی (توركە شاخاوییەكان)بوو؟ ئێستاش لەپاكێچی دیموكراتیدا بۆت هەیە زمانی كوردی بخوێنیت، وەك هەر فەرەنسییەك كە لەتوركیا بژێت. كاروانێكە بەڕێوەیە، بەڵام زۆری ماوە تا بە رەسمی جاڕبدات.
لەعیراقی ئێستا زمانی كوردی شان لەشانی زمانی عەرەبی دەداو بە رەسمی و بە دەستوور سەنگ و حەیسیەتی هەیە، ئەمما لە چیدا دەستوور حاكمە تا لەوێدا وابێت؟
بۆ كورد چیرۆكی تراژیدیای زمانی كوردی لەچیرۆكی نەتەوەكە خۆی دەچێت، چونكە لە مێژە ئەوە سەلماوە باعیسی مانەوەی نەتەوەی كورد، لەم رۆژهەڵاتە بێ رەحمەدا، قەوارەی زمانەكەیەتی. كە سەیری ئەم چیرۆكە غەمگینەی زمانی كوردی دەكەین هەقمانە بپرسین نەتەوە یەكگرتووەكان بە راستێتی رۆژی (19/2) وەك رۆژی زمانی دایك دیاری كردووە؟

22-2-2014

وتاری زیاتر



رەفیقەکانی شەهید ئاتیلە‬ ستران عەبدوڵڵا
2023-08-25 17:41      135 جار بینراوە



قسە هەزار و یەکی بەکارە ‬ ستران عەبدوڵڵا
2023-07-06 17:43      253 جار بینراوە


شایەتی ترم ماوە‬ ستران عەبدوڵڵا
2023-05-21 10:18      125 جار بینراوە

زنجیر و تەگبیر‬ ستران عەبدوڵڵا
2023-05-20 06:28      88 جار بینراوە

دەنگ و رەنگ‬ ستران عەبدوڵڵا
2023-05-18 22:36      91 جار بینراوە

چیرۆکی یاداشت‬ ستران عەبدوڵڵا
2023-05-17 19:07      50 جار بینراوە

شاری پەنهان‬ ستران عەبدوڵڵا
2023-05-17 19:06      74 جار بینراوە

مامۆستای هیوا ‬ ستران عەبدوڵڵا
2023-05-17 19:06      88 جار بینراوە

شۆرشگێران‬ ستران عەبدوڵڵا
2023-05-14 23:28      93 جار بینراوە

پێنج ئەستێرە‬ ستران عەبدوڵڵا
2023-05-14 11:13      56 جار بینراوە

شەهادەکان‬ ستران عەبدوڵڵا
2023-05-13 20:47      72 جار بینراوە

ماسییەکانی سورداش‬ ستران عەبدوڵڵا
2023-05-11 22:14      87 جار بینراوە

ڕاماڵینی جەنەڕال‬ ستران عەبدوڵڵا
2023-05-11 11:42      65 جار بینراوە

هەڵۆی سوورەکانی بەغدا‬ ستران عەبدوڵڵا
2023-05-10 18:40      69 جار بینراوە

تیپی شەهادەت‬ ستران عەبدوڵڵا
2023-05-09 17:09      82 جار بینراوە

جەولە و كاروان‬ ستران عەبدوڵڵا
2023-05-08 13:45      90 جار بینراوە

پاڵەوانەکەی مونیف‬ ستران عەبدوڵڵا
2023-05-07 10:31      45 جار بینراوە

پەڕینەوەی شۆڕش‬ ستران عەبدوڵڵا
2023-05-07 10:30      93 جار بینراوە

زەماوەندی شەرمن‬ ستران عەبدوڵڵا
2023-05-07 10:10      86 جار بینراوە

ئەیهێنێ‬ ستران عەبدوڵڵا
2023-05-01 00:25      128 جار بینراوە

جێگەی پەنجەی شەهیدان ‬ ستران عەبدوڵڵا
2023-04-28 22:38      197 جار بینراوە

پشووی جەنگاوەر‬ ستران عەبدوڵڵا
2023-04-28 01:25      163 جار بینراوە




نوێترین هەواڵەکان

بیروڕا

گەلەری

کەشو هەوا

زۆرترین سەردانکراو