لەدوای ئەو بارودۆخە ناهەموارەی بەسەر هیواو ئومێدی گەلەکەماندا هات، وەک زەرورەتێکی مێژوویی بۆ گیان وەبەرهێنانەوەی کوردایەتی و وەڵامدانەوەی تەسلیم بوون و ملکەچ بوون لەبەردەم داگیرکەرانی وڵاتدا، یەکێتی بەبیرێکی نوێوە لەپێناو بەدیهێنانی مافی چارەی خۆنووسین بۆ گەلی کورد، کاروانی تێکۆشانی خستەڕێ .
لەڕۆژی 1 ی حوزەیرانی ساڵی 1975 داو چەند رۆژێکی کەم لەدوای هەرەس یەکێتیی نیشتمانیی کوردستان دامەزراندنی راگەیاندو دڕی بەشەوە زەنگی نائومێدی داو هەرساڵێک دواى ئەوەش بۆ تاوسەندنەوە بە بەرگیانی رووبەڕووبوونەوەی زوڵم و ستەمی بەعسی داگیرکەردا جاڕی دەستپێکردنی شۆڕشی نوێی دا.
دامەزراندنی یەکێتی و شۆڕشی نوێ بەڕابەرایەتی تێکۆشەرو قاڵبووی قۆناغەکانی خەباتی سیاسی و پێشمەرگایەتی ( مام جەلال) بووە وەرچەرخانێکی مێژوویی لەبزووتنەوەی رزگاریخوازی گەلی کوردستاندا.
لەو رۆژگارەوە لەناو یەکێتی و شۆڕشی نوێدا، لەنێو کوانووی خەبات و تێکۆشاندا وێڕای گیانبازی و قارەمانێتی پێشمەرگە و تێکۆشەرانی ڕێکخستن لەسەنگەری پێشمەرگایەتی و زیندانەکاندا، لەڕێبازی بیرو ئاوێتەبوونی خەباتی گشت چین و توێژەکاندا بەئامادەبوونی جووڵانەوەی ئەدەب و هونەری بەرگری دوانەی چەک و قەڵەم شانازی و سەروەرییەکی مێژووییان تۆمارکرد.
لەپەلامارەکانی ئەنفال و جینۆسایدکردنی گەلەکەماندا یەکێتی کۆڵی نەداو بەخەباتی پارتیزانی نەیهێشت پشکۆی خەبات و شۆڕشی بەرگری خامۆش بێت و لەئاست داگیرکەرانی بەعسدا ملی کەچ نەکرد و گۆڕەپانی کوردایەتی چۆڵ نەکرد. لەگەڵ پەلهاویشتن و تەماعکارییە سەربازییەکانی رژێمی سەدام بۆ سەر وڵاتی کوەیت، لەسایەی پێشبینیە وردەکانی هەڤاڵ مام جەلال بەبەرنامەیەکی چڕەوە ئامادەسازیی بۆ راپەرین داڕێژراو بەپشتیوانیی جەماوەری کوردستان یەکێتی پێشەنگی و سەرکردایەتیکردنی راپەڕینی ئاداری ساڵی 1991 پێ بڕا .
لەدوای راپەڕینیش وێرای سەختی و ئاستەنگە جۆراجۆرەکانی ئەو سەردەمە ئەزموونی حوکمڕانی خۆبەخۆی هێنایە کایەوە .
لەماوەی چەند ساڵی خەباتی یەکێتیدا توانی لە زەڵێ وە بچێتە ناوکۆڕی خەباتی سیاسیەوە لە عیراق و لە حوکمڕانی دوای رووخانی بەعسدا رۆڵی بەرچاو بگێرێت لە کۆکردنەوەی گشت لایەنە عێراقیەکاندا ، لە کوردستانیشدا یەکێتی لە هەر شوێنێک بوبێت دیموکراسی و ئازادی لەوێ بووە.
لەمێژووی دوورو نزیکیدا بەو پێیەی یەکێتی هەلقوڵاوی ناو جەماوەر بووە ناونیشانی بازووی پتەوو شەرەفمەندیی بووە بۆ بونیادنانی داهاتووی کوردستان و بۆ عێراقیش بۆتە ستوونێکی پتەوی دیموکراسی.
بۆ ئیمڕۆ وداهاتوو یەکێتی لەپێناو بەدەستهێنانی مافە بەدینەهاتووە دەستووریی و یاساییەکانی گەلەکەمان بەتایبەتی لەناوچەکانی کەرکوک و خانەقین لەسەر نەخشە رێگای ماددەی 140 وە لەڕێگەی خەباتی دیپلۆماسی و دیالۆگی نیشتمانییەوە خەباتی بێوچان دەکات.
بۆ ئەم قۆناغەی کوردستان یەکێتی لەڕووی گوزەرانی خەڵکەوە پێداگری دەکات کە ئەولەویەت بدرێت بەدابین کردنی مووچە و شایستە داراییەکانی ئاوەدانی گشت ناوچەکان کە وەک یەک بێت.
بۆئەو هەڵبژاردنەی لەبەردەمماندایە گشت هەوڵە پارلەمانیی و سیاسییەکانی خستۆتە گەڕ کە بەڕێککەوتنی گشت لایەنەکان، رێکارە یاساییەکانی هەمواری یاسای هەڵبژاردن جێبەجێبکرێت و لیستی دەنگدەران پاکبکرێنەوە تاکو هەڵبژاردنێکی ئازاد و دیموکراسی ئەنجام بدرێت و پێکهاتە نەتەوەیی و ئایینیەکان دەنگ بە نوێنەرانی راستەقینەی خۆیان بدەن .
هەوڵە سیاسی و یاسایی و دیپلۆماسییەکانی راستکردنەوەی ئەو رێچکانەی کە بەلاڕێدا بەزمانی دیالۆگ و لێکتێگەیشتن کەلەگەڵ لایەنەکاندا لەپێناو بەرژەوەندی هەمووان و سەقامگیریی و ئاشتییە لە هەرێمی کوردستان و عیراقدا .
ئەمانە بەشێکن لەهەگبەی تێکۆشانی نەپساوەی یەکێتیدا و زۆرئەرکی تریش ماون و هەن کە خەباتی سەردەمیانەیان بۆ دەکات بۆ سەلماندنی ئەوەی کە کە یەکێتی بازووی پتەوی تێکۆشانە بۆ داهاتوی کوردستان وهەر لەسەرەتاکانیەوە سەنگەری دێرینی خەبات بووە بۆ داهاتووی وڵاتەکەمان .